In het Zwolse ontwikkelprogramma Stadshart staan de ontwikkelprincipes en ambities benoemd met betrekking tot mobiliteit. Uitgangspunt is een autoluwe binnenstad binnen de Singel, waarbij doorgaand verkeer wordt ontmoedigd, meer ruimte ontstaat voor voetgangers en fietsers en parkeren wordt geconcentreerd in entree-gebieden met hubs net buiten de Singel én eventueel aan de rand van de stad. Movares is gevraagd om onderzoek te doen naar de economische effecten van mobiliteitskeuzes in Zwolle. Wat betekent de wijziging van de bereikbaarheid en verschuiving van parkeercapaciteit voor het economisch functioneren van de voorzieningen in de binnenstad?

Data als basis

In de Zwolse binnenstad is geen data uit het jaarlijkse Verplaatsingsonderzoek en Bestedingen beschikbaar (maar gebruiken we wel enkele landelijke inzichten uit dit onderzoek). In dit onderzoek maken we gebruik van andere databronnen: het Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2023, RESONO-data en NBTC toerisme onderzoek om een ‘foto’ te maken van de huidige situatie. Dit biedt inzicht in de herkomst, het vervoersmiddel en de bewegingen van bezoekers. Door deze gegevens te combineren met resultaten uit enquêtes en het Koopstromenonderzoek ontstaat er inzicht invoorkeuren en gedragspatronen én zijn nauwkeurige voorspellingen gedaan over de relatie tussen mobiliteitskeuzes en bestedingen.

De integratie van mobiliteitsdata met economische analyses maakt het mogelijk om de impact van mobiliteitskeuzes op de omzet van de binnenstad te beoordelen en specifieke aanbevelingen te doen voor het balanceren van bereikbaarheid en economische vitaliteit. De toepassing van deze methodiek, gecombineerd met de focus op bezoekersbeleving en duurzaamheid, levert waardevolle inzichten op die andere steden kunnen inspireren.

Autoluw met centrumhubs

We zien dat de bezoekersaantallen gaan toenemen en dat Bewoners in de gemeente Zwolle al relatief veel te fiets / te voet het centrum bezoeken. Echter is ook de binnenstad economisch sterk afhankelijk van de autobezoeker. In de mobiliteitsplannen wordt ingezet op een autoluwe binnenstad. Het principe om maaiveld parkeren en daarmee autoverkeer binnen de Singel te beperken is gunstig voor het economisch functioneren van de binnenstad. De parkeerplaatsen en mobiliteitsruimte kan worden ingezet om het compacte voetgangers-/winkel-/horecagebied van de binnenstad in kwaliteit te versterken. Echter zijn goed bereikbare centrumhubs, met voldoende (auto)parkeergelegenheid essentieel. Vanwege de regiofunctie verwachten we de dat het aantal bezoekers met de auto in de toekomst steeds verder zal toenemen.

Duurzame bereikbaarheid binnensteden

De voorgestelde mobiliteitsoplossingen zijn sterk gericht op duurzaamheid door het stimuleren van duurzame mobiliteit, nabijheid en een aantrekkelijke leefomgeving. Centrumhubs aan de rand van de stad bezoekers uitnodigen om de auto te laten staan en het laatste deel van hun reis met duurzame alternatieven af te leggen; in een prettige omgeving. Denk hierbij aan veilige en comfortabele fiets- en wandelroutes, die direct aansluiten op parkeervoorzieningen en openbaar vervoer. Daarnaast zorgen de maatregelen ervoor dat bezoekersstromen efficiënter worden geleid, waardoor verkeersdruk in en rond de binnenstad wordt verminderd. De nadruk op duurzame oplossingen, zoals autoluwe zones en fietsvriendelijke infrastructuur, versterkt niet alleen de ecologische voetafdruk, maar ook de economische aantrekkelijkheid van de stad.